Starter profiteert van opkoopverbod
De kansen van starters op de woningmarkt stijgen wanneer vastgoedbeleggers worden uitgesloten. Onderzoek van het Kadaster en de Erasmus Universiteit Rotterdam toont dat aan. Er zit echter ook een keerzijde aan wanneer er daadwerkelijk op grotere schaal beleid in die richting wordt gemaakt. Onderzoekers vermoeden namelijk dat het weren van beleggers voor huurders minder gunstig uitpakt, omdat het aantal huurwoningen daalt. Ook lijkt het ervoor te zorgen dat huurprijzen omhoog gaan.
Gemeenten hebben sinds enige tijd het machtsmiddel in handen om het kopen van huizen voor de verhuur te verbieden. Een aantal gemeenten, waaronder enkele grote steden, heeft zo’n verbod daadwerkelijk ingevoerd. Zij wilden hiermee de kansen van starters op de woningmarkt vergroten. Hun kansen op de woningmarkt waren in de afgelopen jaren immers al klein en het feit dat vastgoedbeleggers op grote schaal woningen opkochten maakten hun kansen op een eigen huis er niet groter op.
Rotterdam geldt als een proeftuin of een opkoopverbod effect sorteert voor starters. Dat komt omdat niet in de hele stad maar in een aantal wijken een verbod is ingevoerd voor investeerders. In die wijken ging 60 procent van de verkochte woningen naar starters, terwijl dat voor de invoering van het verbod 40 procent was. In wijken zonder opkoopverbod was die stijging er niet. Een opvallend feit uit het onderzoek is verder dat vastgoedbeleggers door het verbod niet zijn uitgeweken naar andere delen van de stad of naar andere plaatsen. Van een waterbedeffect is dus geen sprake.
Nog een opvallende conclusie uit het onderzoek is dat zonder investeerders de huizenprijzen niet dalen. Oftewel: het opkoopbeleid van vastgoedbeleggers heeft geen effect op de prijsontwikkeling van woningen. Niettemin worden investeerders door de overheid verder aan banden gelegd. Zo is de overdrachtsbelasting voor deze verhuurders gestegen naar 10,4 procent. Ook komt er een puntenstelsel aan, wat voor een aantal huizen waarschijnlijk betekent dat de huurprijs omlaag moet.